บทที่ 2 ความมั่นคงปลอดภัยของสารสนเทศ

ความมั่นคงปลอดภัย (Security) คืออะไร

การทำให้รอดพ้นจากอันตรายหรืออยู่ในสถานะที่มีความปลอดภัยไร้ความกังวลและความกลัวและได้รับการป้องกันจากภัยอันตรายทั้งที่เกิดขึ้นโดยตั้งใจหรือโดยบังเอิญ

ความมั่นคงปลอดภัยของระบบสารสนเทศ (Information System Security)

คือการป้องกันข้อมูลสารสนเทศรวมถึงองค์ประกอบอื่นๆที่เกี่ยวข้องเช่นระบบและฮาร์ดแวร์ที่ใช้ในการจัดเก็บและถ่ายโอนข้อมูลสารสนเทศนั้นให้รอดพ้นจากอันตรายอยู่ในสถานะที่มีความปลอดภัยไร้ความกังวลและความกลัว

ประวัติของการรักษาความปลอดภัยของข้อมูล

การรักษาความปลอดภัยด้านกายภาพ (Physical Security)ในอดีตข้อมูลที่สำคัญจะอยู่ในรูปแบบวัตถุโดยจะถูกบันทึกไว้บนแผ่นหินแผ่นหนังหรือกระดาษแต่บุคคลสำคัญส่วนใหญ่ไม่นิยมบันทึกข้อมูลที่สำคัญมากๆลงบนสื่อถาวรและไม่สนทนาเกี่ยวกับข้อมูลกับคนที่ไม่ไว้ใจถ้าต้องส่งข้อมูลไปที่อื่นต้องมีผู้คุ้มกันติดตามไปด้วยเพราะภัยอันตรายจะอยู่ในรูปแบบทางกายภาพเช่นการขโมย

องค์ประกอบของความมั่นคงปลอดภัยของข้อมูล

แนวคิดหลักของความมั่นคงปลอดภัยของสารสนเทศกลุ่มอุตสาหกรรมความมั่นคงปลอดภัยของคอมพิวเตอร์  ได้กำหนดแนวคิดหลักของความมั่นคงปลอดภัยของคอมพิวเตอร์ขึ้นประกอบด้วย

     1. ความลับ Confidentiality

เป็นการรับประกันว่าผู้มีสิทธิ์และได้รับอนุญาตเท่านั้นที่สามารถเข้าถึงข้อมูลได้ องค์กรต้องมีมาตรการป้องกันการเข้าถึงสารสนเทศที่เป็นความลับ เช่น การจัดประเภทของสารสนเทศ การรักษาความปลอดภัยในกับแหล่งจัดเก็บข้อมูล   กำหนดนโยบายรักษาความมั่นคงปลอดภัยและนำไปใช้ให้การศึกษาแก่ทีมงานความมั่นคงปลอดภัยและผู้ใช้

ภัยคุกคามที่เพิ่มมากขึ้นในปัจจุบัน มีสาเหตุมาจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ประกอบกับความต้องการความสะดวกสบายในการสั่งซื้อสินค้าของลูกค้า โดยการยอมให้สารสนเทศส่วนบุคคลแก่ website เพื่อสิทธิ์สนการทำธุรกรรมต่าง ๆ โดยลืมไปว่าเว็บไซต์เป็นแหล่งข้อมูลที่สามารถขโมยสารสนเทศไปได้ไม่ยากนัก

     2.ความสมบูรณ์ Integrity

ความสมบูรณ์ คือ ความครบถ้วน ถูกต้อง และไม่มีสิ่งแปลกปลอม สารสนเทศที่มีความสมบูรณ์จึงเป็นสารสนเทศที่นำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างถูกต้องครบถ้วน

ทำให้เสียหาย ถูกทำลาย หรือถูกกระทำในรูปแบบอื่น ๆ เพื่อขัดขวางการพิสูจน์การเป็นสารสนเทศจริง

     3.ความพร้อมใช้ Availability

ความพร้อมใช้ หมายถึง สารสนเทศจะถูกเข้าถึงหรือเรียกใช้งานได้อย่างราบรื่น โดยผู้ใช้หรือระบบอื่นที่ได้รับอนุญาตเท่านั้น

หากเป็นผู้ใช้หรือระบบที่ไม่ได้รับอนุญาต การเข้าถึงหรือเรียกใช้งานจะถูกขัดขวางและล้มเหลงในที่สุด

     4.ความถูกต้องแม่นยำ Accuracy

ความถูกต้องแม่นยำ หมายถึง สารสนเทศต้องไม่มีความผิดพลาด และต้องมีค่าตรงกับความคาดหวังของผู้ใช้เสมอ

เมื่อใดก็ตามที่สารสนเทศมีค่าผิดเพี้ยนไปจากความคาดหวังของผู้ใช้ ไม่ว่าจะเกิดจากการแก้ไขด้วยความตั้งใจหรือไม่ก็ตาม เมื่อนั้นจะถือว่าสารสนเทศ “ไม่มีความถูกต้องแม่นยำ”

     5.เป็นของแท้ Authenticity

สารสนเทศที่เป็นของแท้ คือ สารสนเทศที่ถูกจัดทำขึ้นจากแหล่งที่ถูกต้อง ไม่ถูกทำซ้ำโดยแหล่งอื่นที่ไม่ได้รับอนุญาต หรือแหล่งที่ไม่คุ้นเคยและไม่เคยทราบมาก่อน   เทศที่เป็นของแท้ คือ สารสนเทศที่ถูกจัดทำขึ้นจากแหล่งที่ถูกต้อง ไม่ถูกทำซ้ำโดยแหล่งอื่นที่ไม่ได้รับอนุญาต หรือแหล่งที่ไม่คุ้นเคยและไม่เคยทราบมาก่อน

     6.ความเป็นส่วนตัว Privacy

ความเป็นส่วนตัว คือ สารสนเทศที่ถูกรวบรวม เรียกใช้ และจัดเก็บโดยองค์กร จะต้องถูกใช้ในวัตถุประสงค์ที่ผู้เป็นเข้าของสารสนเทศรับทราบ ณ ขณะที่มีการรวบรวมสารสนเทศนั้ฯ

มิฉะนั้นจะถือว่าเป็นการละเมิดสิทธิส่วนบุคคลด้านสารสนเทศ

     5.องค์ประกอบของระบบสารสนเทศกับความมั่นคงปลอดภัย

1.Software ย่อมต้องอยู่ภายใต้เงื่อนไขของการบริหารโครงการ ภายใต้เวลา ต้นทุน และกำลังคนที่จำกัด ซึ่งมักจะทำภายหลังจากการพัฒนาซอฟต์แวร์เสร็จแล้ว

2.Hardware  จะใช้นโยบายเดียวกับสินทรัพย์ที่จับต้องได้ขององค์กร คือการป้องกันจากการลักขโมยหรือภัยอันตรายต่าง ๆ รวมถึงการจัดสถานที่ที่ปลอดภัยให้กับอุปกรณ์หรือฮาร์ดแวร์

3.Data  ข้อมูล/สารสนเทศ เป็นทรัพยากรที่มีค่าขององค์กร การป้องกันที่แน่นหนาก็มีความจำเป็นสำหรับข้อมูลที่เป็นความลับ ซึ่งต้องอาศัยนโยบายความปลอดภัยและกลไกป้องกันที่ดีควบคู่กัน

4.People  บุคลากร คือภัยคุกคามต่อสารสนเทศที่ถูกมองข้ามมากที่สุด  โดยเฉพาะบุคลากรที่ไม่มีจรรยาบรรณในอาชีพ ก็เป็นจุดอ่อนต่อการโจมตีได้ จึงได้มีการศึกษากันอย่างจริงจัง เรียกว่า Social Engineering ซึ่งเป็นการป้องการการหลอกหลวงบุคลากร เพื่อเปิดเผยข้อมูลบางอย่างเข้าสู่ระบบได้

5.Procedure  ขั้นตอนการทำงาน เป็นอีกหนึ่งองค์ประกอบที่ถูกมองข้าม  หากมิจฉาชีพทราบขั้นตอนการทำงาน ก็จะสามารถค้นหาจุดอ่อนเพื่อนกระทำการอันก่อนให้เกิดความเสียหายต่อองค์กรและลูกค้าขององค์กรได้

6.Network  เครือข่ายคอมพิวเตอร์  การเชื่อมต่อระหว่างคอมพิวเตอร์และระหว่างเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ทำให้เกิดอาชญากรรมและภัยคุกคามคอมพิวเตอร์ โดยเฉพาะการเชื่อมต่อระบบสารสนเทศเข้ากับเครือข่ายอินเตอร์เน็ต

     6.อุปสรรคของงานความมั่นคงปลอดภัยของสารสนเทศ

ความมั่นคงปลอดภัย คือ ความไม่สะดวก  เนื่องจากต้องเสียเวลาในการป้อน password และกระบวนการอื่น ๆ ในการพิสูจน์ตัวผู้ใช้

มีความซับซ้อนบางอย่างในคอมพิวเตอร์ที่ผู้ใช้ทั่วไปไม่ทราบ  เช่น Registry , Port, Service ที่เหล่านี้จะทราบในแวดวงของ Programmer หรือผู้ดูแลระบบ

ผู้ใช้คอมไม่ระแวดระวัง

การพัฒนาซอฟต์แวร์ไม่คำนึงถึงความปลอดภัยภายหลัง

แนวโน้มเทคโนโลยีสารสนเทศคือการแบ่งปัน  ไม่ใช่ การป้องกัน

มีการเข้าถึงข้อมูลได้จากทุกสถานที่

ความมั่นคงปลอดภัยไม่ได้เกิดขึ้นที่ซอฟแวร์และฮาร์ดแวร์เพียงอย่างเดียว

มิจฉาชีพมีความเชี่ยวชาญ (ในการเจาะข้อมูลของผู้อื่นมากเป็นพิเศษ)

ฝ่ายบริหารมักจะไม่ให้ความสำคัญแก่ความมั่นคงปลอดภัย

     7.บทบาทของบุคลากรสารสนเทศในด้านความมั่นคงปลอดภัย

7.1.ผู้บริการระดับสูง Senior Manager                       

     7.1.2. ผู้บริหารสารสนเทศระดับสูง chief Information   Officer: CIO มีหน้าที่ให้คำแนะนำและแสดงความคิดเห็นแก่ ผู้บริหารระดับสูง.

     7.1.2. ผู้บริหารความมั่นคงปลอดภัยของสารสนเทศระดับสูง   Chief Information Security Officer: CISO ทำหน้าที่ในการประเมิน จัดการ และพัฒนาระบบความมั่นคงปลอดภัยของสารสนเทศในองค์กรโดยเฉพาะ

-ผู้สนับสนุน  Champion

-หัวหน้าทีม  Team Leader

-นักพัฒนานโยบายความมั่นคงปลอดภัย  Security Policy Development

-ผู้ชำนาญการประเมินความเสี่ยง Risk Assessment Specialist

-ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงปลอดภัยของสารสนเทศ  Security Professional

-ผู้ดูแลระบบ  System Administrator

-ผู้ใช้ระบบ  End User

7.2.ทีมงานดำเนินโครงการความมั่นคงปลอดภัยของสารสนเทศ Information Securtiy Project Team ทีมงานดำเนินโครงการ ควรเป็นผุ้ที่มีความรู้ ความสามารถในด้านเทคโนโลยีอย่างลึกซึ้ง และควรจะมีความรู้ในด้านอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องควบคู่ไปด้วยทีมงานดำเนินโครงการประกอบไปด้วย

7.3.การเป็นเจ้าของข้อมูล Data Ownership  ประกอบด้วย

     7.3.1  เจ้าของข้อมูล Data Owners ผู้มีสิทธิในการใช้ข้อมูล และมีหน้าที่ในการรักษาความมั่นคงปลอดภัยของข้อมูลด้วย

     7.3.2  ผู้ดูแลข้อมูล Data Cusodians เป็นผู้ที่ต้องทำงานร่วมกับ Data Owners  โดยตรง ทำหน้าที่จัดเก็บและบำรุงรักษาข้อมูล

     7.3.3  ผู้ใช้ข้อมูล  Data Users เป็นผู้ที่ทำงานกับข้อมูล โดยตรง